Miesięcznik "Menażeria"

Zawsze marzyła o Portugalii. I któregoś dnia zamieniła marzenia w rzeczywistość. Wylądowała w malowniczym Algarve, z ideą stworzenia książki poetyckiej, antologii poezji polsko-portugalskiej. Miała pozyskany w Polsce grant, wyobraźnię, umiejętności i silną wolę działania.

I wtedy, w chwili, w której postanowiła wcielać projekt w życie, rozszalała się pandemia, skazując kulturę na niebyt lub pulsujący ekran.

Katarina Lavmel (Katarzyna Nazaruk), poetka i animatorka kultury, bo o niej mowa, nie porzuciła pomysłu. Eksplorowała wytrwale środowiska poetyckie południowej Portugalii, nawiązywała kontakty i przyjaźnie, kontaktowała autorów z tłumaczami. Znalazła wydawcę i licznych sojuszników przedsięwzięcia. W zatrzymanym w biegu świecie, wprawiła w ruch wehikuł poezji, połączyła dwa światy, kultury dwóch krajów.

I tak ukazała się jesienią, nakładem wydawnictwa Duży Format, antologia „Azulejo chabrem ubrane/Azulejo vestido com centáureas”. „Zależało mi na tym, by pokazać, co mnie inspiruje, by zaprezentować magiczność odmiennych kultur. Stworzyć pomost, na którym twórcy ci nie tylko zbliżą się do siebie, lecz więcej - by spotkali się w jednym Poetyckim Porcie...” - napisała Lavmel, redaktorka antologii, w krótkim wstępie poprzedzającym poetycką prezentację twórczości 36 autorów, tłumaczonych po raz pierwszy na język polski (Portugalczycy) i język portugalski (Polacy). Antologia osiąga swój cel, łączy i uzupełnia poetyckie światy, pokazuje ich uniwersalny wymiar.

W wierszach Portugalczyków szumi ocean, spadają z drzew dojrzałe pomarańcze, płyną galeony, ludzkie troski przeglądają się w lustrach natury. Wiersze polskich autorów eksplorują wewnętrzne światy, burzliwą pogodę emocji, pachną tęsknotą, pragnieniem przestrzeni. Każdy autor wnosi do wspólnej mozaiki swoją dykcję, energię, sposób obrazowania, o co troskliwie zadbali tłumacze wierszy: Anna Skwarek i Gabriel Borowski.

W czasie trudnym i smutnym jest ta antologia wydarzeniem kulturalnym, niosącym nadzieję, udowadniającym, że kultura jest spoiwem, które silnie nas łączy. Szkoda tylko, że promocja tomu, nie może odbywać się tak, jak powinna i jak to było zaplanowane, w atmosferze spotkania, z udziałem publiczności. Nie przestaję jednak wierzyć, że będzie to możliwe i wybrzmi jeszcze to wydarzenie na festiwalach literackich i spotkaniach autorskich.

Cieszę, że zostałam zaproszona do jego współtworzenia, że jestem jego cząstką, że są w antologii także i moje wiersze.

Azulejo chabrem ubrane/Azulejo vestido com centáureas, red. Katarina Lavmel, Fundacja Duży Format, Warszawa 2020.