Miesięcznik "Menażeria"

Ostatnio trafił w moje ręce dość dziwny jak dla mnie komiks (biorąc pod uwagę moje inklinacje raczej ku mainstreamowym publikacjom zza oceanu). Otóż nie tylko dziwny w swojej formule narratorskiej i graficznej, ale przede wszystkim w tematyce, która w zasadzie jest mi obca – chodzi mianowicie o doświadczenia młodych Polaków podczas emigracji zarobkowej na Wyspach Brytyjskich blisko dekadę temu. Wszystko to zostało skrupulatnie spisane i zilustrowane na łamach autorskiego komiksu pani Agaty Wawryniuk, opublikowanego przez Kulturę Gniewu. Przyznam szczerze, że niechętnie sięgałem po tę pozycję, gdyż podobnych doświadczeń życiowych, jakie przedstawiła tu autorka, nie posiadam, temat ten znam jedynie z opowiadań przyjaciół i znajomych. Do lektury skłoniła mnie charakterystyczna kreska, czerń i biel, którą w komiksach uwielbiam, oraz (na co miałem nadzieję) dodanie jakichś nowych akcentów do znanych zewsząd opowiastek o perypetiach zwykłego Polaka w UK.

W zasadzie komiks ten jest wakacyjnym wycinkiem z życia autorki, jej ówczesnego chłopaka Szymona oraz kolegi Marcela, którzy postanawiają zarobić nieco grosza i udają się w tym celu do Wielkiej Brytanii. Warto nadmienić, że były to czasy, gdy silna waluta i otwarte granice stały się dla Polaków (i nie tylko) magnesem przyciągającym do Anglii – malowanej wówczas jako kraina mlekiem i miodem płynąca. Jak pokazuje ten komiks, zderzenie z twardą (często absurdalną) rzeczywistością okazuje się czasem dość bolesne i upokarzające, bo w tamtym czasie (a tym bardziej teraz) z otwartymi ramionami nas tam nie witano, a oferowane prace też do najmilszych nie należą. Niewątpliwym walorem komiksu jest na pewno precyzyjne oddanie rzeczywistych postaci i zdarzeń. Co prawda, autorka pokazuje wszystko przez pryzmat karykaturalnych i kreskówkowych postaci, często wyglądających jak odbicia w krzywym zwierciadle, jednak czyni to całość prostą i czytelną, gdyż wystarczy kilka wypowiedzianych przez nie kwestii i już wiemy, z kim mamy do czynienia. Prostota i naturalizm postaci oraz relacji między nimi to bez wątpienia największa zaleta tego komiksu.

Strona graficzna publikacji, która na pierwszy rzut oka wywołuje pewien dysonans w zestawieniu z poruszaną tematyką komiksu, jest ciekawą wartością dodaną. Kreskówkowe, „powykręcane” postacie ze świetnie oddaną mimiką osadzone w czarno-białym świecie podkreślają absurd wielu ciekawych sytuacji i wyzwań, z którymi przyszło się im zmierzyć w czasie wakacji 2008 roku. To, co najbardziej zwróciło moją uwagę, to świetne wykadrowanie rozdziału poświęconego pracy głównych bohaterów w fabryce segregatorów. Kapitalny pomysł i rewelacyjne podkreślenie monotonii pracy w zakładzie zamkniętym. Komiks został wydany na dobrej jakości offsecie oraz uzupełniono go o tłumaczenia dialogów anglojęzycznych, galerię postaci oraz zdjęć, na których bazie autorka skomponowała kilka kadrów komiksu.

Podsumowując: sięgałem raczej niezbyt chętnie po tę pozycję, ale lektura tego komiksu była dla mnie dość miłym doświadczeniem, mimo że nie wiąże mnie z Wielką Brytanią nic poza niechęcią do angielskiej piłki, kiepskiego humoru oraz fatalnych upodobań kulinarnych, jakie mieszkańcy Wysp reprezentują. Dla kogoś, kto w Anglii mieszka lub pomieszkiwał, poszukiwał pracy, pracuje lub pracował, lektura komiksu będzie ciekawą możliwością porównania doświadczeń i refleksji z Anglią związanych. Stąd też głównie do tej grupy czytelniczej kierowałbym tę pozycję, aczkolwiek myślę, że zwykły Kowalski, który zamiast fish and chips woli porządnego schabowego lub miskę flaków, też zapewne znajdzie tu coś dla siebie.

„Rozmówki polsko-angielskie”

Scenariusz i rysunek: Agata Wawryniuk

Kultura Gniewu

2016 (wydanie II)

W imieniu redakcji dziękuję wydawnictwu KULTURA GNIEWU za egzemplarz recenzencki.