Miesięcznik "Menażeria"

W poprzednim tekście traktującym o przygodach Batmana na łamach polskiego miesięcznika wspomniałem o dwóch Wydaniach Specjalnych opublikowanych w roku 94.: „Miecz Azraela” oraz „Batman: Jad”. Otóż owe publikacje, w dalszej perspektywie, stały się niejako prologiem do wielkiej komiksowej trylogii o upadku Mrocznego Rycerza i jego późniejszej mozolnej walce o powrót do dawnej roli – mowa oczywiście o sadze „KnightFall” i jej kontynuacji w latach 96–97 („KnightQuest” i „KnightsEnd”). Lata 90. w amerykańskim komiksie z gatunku superhero charakteryzowały się zresztą wielkimi i niezwykle rozbudowanymi opowieściami mającymi na celu zmianę statusu quo kultowych bohaterów. Byliśmy świadkami śmierci i powrotu Supermana, upadku Batman z rąk mocarnego Bane’a, natomiast konkurencyjny Marvel podważył autentyczność tożsamości samego Człowieka-Pająka w Maxi-Sadze o klonach. Naturalną drogą dla wydawnictwa TM-Semic stało się więc przedstawienie tych historii polskiemu czytelnikowi, który jednak nie do końca był w stanie sobie je przyswoić, stąd też spadek zainteresowania komiksami amerykańskimi pod koniec lat 90., tak w USA, jak i w Polsce.

Wracając jednak do samego „Batmana” – przed początkiem sagi „KnightFall” rok 95. przyniósł kilka innych ciekawych wydarzeń. Styczeń stanął pod znakiem jubileuszowego, 50. numeru miesięcznika opatrzonego prezentem w postaci plakatu autorstwa Joego Quesady oraz okładką Briana Bollanda („Zabójczy żart”). Historia stanowi również ciekawy smaczek – przedstawia pierwsze spotkanie Batmana z samym Księciem Zbrodni – Jokerem. Scenariusz wyszedł spod pióra weterana batmańskich opowieści – Dennisa O’Neila, ilustracjami zajął się natomiast Bret Blevins (rysownik wielokrotnie jeszcze będzie się pojawiał na łamach „Batmana” w ramach opowieści zaczerpniętych z oryginalnej serii „Shadow of The Bat”). Luty to kolejny znaczący komiks w perspektywie przyszłych wydarzeń dla Bruce’a Wayne’a – poznajemy historię człowieka, który dosłownie złamie Batmana, czyli Bane’a. Autorzy Chuck Dixon i Graham Nolan przedstawiają dzieciństwo i dorastanie adwersarza Człowieka Nietoperza w świecie pozbawionym nadziei, wypełnionym śmiercią i brutalnością. Komiks zdobi ilustracja Kelley’go Jonesa, który w przyszłości niejednokrotnie pokaże swój talent zarówno jako regularny rysownik, jak również twórca okładek przyszłych rozdziałów „KnightFall”. Kolejne miesiące przyniosły m.in. niezwykle oryginalną plastycznie opowieść o tytułowej „Ludzkiej Pchle” z ilustracjami Vince’a Giarrano (świetna okładka mistrza Briana Stelfreeze’a), historie o człowieku, który poznał prawdziwą tożsamość Batmana („Nikt” duetu Grant/Breyfogle) oraz konfrontacje Gacka z nastoletnim Generałem i jego armią (ilustruje nieznany u nas dotychczas Michael Netzer). W czerwcu pelerynę Batmana przejmuje na chwile jego przyszły następca – Jean-Paul Valley – konfrontujący swe siły i umiejętności z Killer Crockiem (rysuje Jim Aparo). Lipiec to powrót Bruce’a i jego pojedynek z Człowiekiem-zagadką (Riddlerem) będącym pod wpływem Jadu (Aparo ponownie daje upust swoim ilustratorskim umiejętnościom). Sierpień to początek długo wyczekiwanego „Upadku” – Bane uwalnia wszystkich więźniów z Arkham, chce przetestować swojego przyszłego przeciwnika i doprowadzić go jednocześnie na skraj wytrzymania fizycznego i psychicznego. Na scenę wkraczają Szalony Kapelusznik (Mad Hatter), Mr. Zsasz, Riddler, FireFly oraz Joker i Scarecrow, którzy zawiązują przymierze i porywają Burmistrza miasta Gotham. Rysują Norm Breyfogle, Jim Aparo i Graham Nolan do scenariuszy Douga Moencha i Chucka Dixona. Na końcu grudniowego zeszytu w posiadłości Wayne’ów pojawia się sam Bane, aby dokończyć swoje dzieło i pokonać obrońcę Mrocznego Miasta.

W 1995 roku miała miejsce premiera kolejnego filmu o przygodach Batmana, chodzi oczywiście o „Batmana Forever” w reżyserii Joela Schumachera. Tradycyjnie przy okazji filmu wydawca zaserwował czytelnikom komiksową adaptację tejże produkcji wydaną w ramach „Wydań Specjalnych”. Za interpretację filmowego skryptu ponownie zabrał się Dennis O’Neil, stroną graficzną komiksu zajął się australijski grafik Michał Dutkiewicz. Co prawda nie był to komiks na miarę poprzednich adaptacji, jednak uroku dodają mu sceny, których w wersji kinowej filmu nie uświadczyliśmy (jak chociażby sekwencja ucieczki Harveya Denta – Dwie Twarze ze szpitala Arkham).

Styczeń 96. to kulminacyjny punkt historii „KnightFall” – Bane pokonuje Batmana i łamie mu kręgosłup, tym samym przejmuje władzę w przestępczym światku miasta Gotham. Jim Aparo i Graham Nolan rysują, natomiast okładkę zdobi kapitalna ilustracja autorstwa Kelly’ego Jonesa. W numerze lutowym gościnnie pojawia się Kobieta-Kot (Catwoman), Bruce Wayne natomiast rozpoczyna walkę o przeżycie, częściowo sparaliżowany wybiera na swego następcę niedoświadczonego Jeana-Paula Valleya, znanego jako Azrael – Anioł Zemsty z zakonu św. Dumasa. Luty to również początek historii „Bóg Strachu” – nowo wybrany Batman musi zmierzyć się ze Strachem na Wróble (Scarecrow) planującym spowić całe miasto wszechogarniającym lękiem (rysuje Bret Blevins). Kolejne zeszyty skupiają się na losach Bruce’a, który stopniowo wraca do zdrowia i z racji tajemniczego porwania bliskiej jego sercu pani doktor Shondry Kinsolving oraz ojca Robina, poruszając się na wózku inwalidzkim, zostaje zmuszony do rozpoczęcia ich poszukiwań. Natomiast nowo wybrany Batman podąża śladami Bane’a, jednocześnie wprowadzając dalsze udoskonalenia swojego kostiumu (min. rezygnuje z „miękkich rękawiczek” na rzecz metalowych szponów). Ostatecznie w czerwcu dostajemy specjalne 36-stronicowe wydanie, pokazujące, jak opancerzony Batman pokonuje Bane’a i pieczętuje triumfem swoją dotychczasową krucjatę. Lipiec przynosi małą rewolucję w funkcjonowaniu miesięcznika – otóż od tego numeru (wraz z początkiem historii „KnightQuest”) pierwsza połowa komiksu będzie skupiać się na krucjacie nowo wybranego Batmana w Gotham, druga natomiast będzie dotyczyć dalszych poszukiwań przez Bruce’a zaginionych przyjaciół (dr Kinsolving oraz ojca Tima Drake’a). Nowy Batman spotka na swej drodze m.in. Komornika (Tally Man) oraz Catwoman, Bruce natomiast wybierze się w podróż po Europie i odwiedzi wyspę Santa Prisca oraz Wielką Brytanię, gdzie podszywając się pod fikcyjną postać szlachcica Sir Hemingforda Greya będzie dalej podążał śladami porywaczy bliskich mu osób. W warstwie graficznej zaprezentują się m.in. Vince Giarrano, Sal Velluto, Mike Manley, Bret Blevins, Jim Balent czy Ron Wagner. „KnightQuest” będzie kontynuowany aż do kwietnia 1997 roku.

Wakacyjne Wydanie Specjalne w 1996 roku zostało poświęcone drugiej potyczce Batmana z kosmicznym łowcą nagród – Predatorem. Gościnnie pojawia się Huntress – Łowczyni, okładkę zdobi natomiast ilustracja samego Simona Bisley’a, całość jednak wypada dość blado w konfrontacji z pierwowzorem. Edytor zapowiedział również (w ramach WS oczywiście) na koniec roku 96. publikację pierwszego tomu antologii Batman: Black and White, będącej zbiorem czarno-białych, krótkich opowieści autorstwa najbardziej uznanych twórców gatunku. Opublikowanie tego komiksu miało stanowić uczczenie rocznicy wydania w USA kultowego „Powrotu Mrocznego Rycerza” Franka Millera. Jednak komiks (tak jak i jego kontynuacja) ukazał się już w roku następnym, o czym szczegółowo napiszę w przyszłym tekście poświęconym komiksom z Batmanem opublikowanym w Polsce w latach 1997–1998.