Miesięcznik "Menażeria"

Teatr im. Wilama Horzycy na sezon 2020-2021

 

Idea

 

Hasło sezonu: koniec świata

 

Błazen, bohater sezonu 2019-20 wyszedł przed szereg i zadrwił z nas boleśnie. Sezon, który miał być poświęcony komedii i odpowiedzi na potrzebę lekkości u naszej widowni, a nawet u widowni współczesnej w ogóle, stał się sezonem naznaczonym tragedią w postaci pandemii koronawirusa. Mimo że, na szczęście, wirus wprost nie dotknął nikogo z nas, sytuacja niegrania przez trzy miesiące boleśnie dotknęła instytucję jako całość. 

 

Prawdziwy Błazen niesie jednak zawsze mądrość, wskazuje na jakiś fragment rzeczywistości, której zazwyczaj nie widzimy. Śmieje się z nas, bo jesteśmy kulawi, choć puszymy się, stawiając dostojne kroki. Przedrzeźnia nasze elokwentne wywody, wytykając ich miałkość i powierzchowność. Bywa, że błazen ratuje w ten sposób króla. Zdarza się także, że przegania się go jak wariata. Co ten nasz błazen nam zostawił dzisiaj? Może doszło do zakwestionowania biegu, jaki uprawiamy? Zatrzymania, wybicia ze sprintu i zmuszenia do przypatrzenia się na nowo celom, sobie nawzajem. 

Hasłem następnego sezonu będzie KONIEC ŚWIATA. To, podobnie jak BŁAZEN, hasło ironiczne. Czy, i jaki, świat się kończy? A może nie zmieni się nic? W spektaklach sezonu i w prowadzonych wokół nich dyskusjach będziemy powracać do kwestii eschatologicznych, do pytania o perspektywę ostateczności – nie tylko w kontekście aksjologii chrześcijańskiej, ale w ujęciu szerokim i uniwersalnym.

 

Premiery:

 

1. CHOLERNIE MOCNA MIŁOŚĆ, reż. Aleksandra Jakubczak

Scena na zapleczu

premiera 19.09.2020 (przeniesiona z 18.04)

Po zrealizowanym w sezonie 2018-19 czytaniu fragmentów powieści Lutza van Dijka opartej na faktach z Torunia w czasie II wojny światowej, zgodnie z zapowiedzią, przygotowaliśmy pełną realizację sztuki. Tragiczna historia miłosna, teatr w Toruniu, wojna w tle, prawdziwe fakty i kwestia uczuć pojedynczego człowieka w systemie społecznym. Miłość w czasach krytycznych.

 

2. BIBLIA: PRÓBA, reż. Jernej Lorenci

Scena poza budynkiem teatru

Premiera 7.11.2020

Zwycięzca MFT Kontakt z 2016 roku (spektakl ILIADA Teatru Narodowego z Lubljany) przygotowuje z zespołem Teatru Horzycy spektakl oparty na kilku księgach Biblii. Muzykę do spektaklu przygotuje Branko Rozman, a dramaturgią zajmie się Matic Starina. Spektakl planowany jest w przestrzeni industrialnej poza teatrem.

 

3. WYSPA (tytuł roboczy), reż. Daria Kopiec

Scena na zapleczu 

Premiera 6.03.2021

Koprodukcja z Festiwalem Nowe Epifanie w Warszawie.

Projekt przygotowywany w trybie laboratorium. Praca nad scenariuszem rozpoczęła się na warsztatach wyjazdowych w Wiatrakach k/Olsztynka w lipcu 2020, a następnie w procesie prób w Toruniu będzie kontynuowana w styczniu i lutym 2021. Spektakl będzie również zaprezentowany w lutym lub marcu 2021 w Warszawie w ramach Festiwalu Nowe Epifanie. Zagadnieniem wyjściowym projektu i zarazem hasłem festiwalu jest w tym sezonie Apokalipsa. 

 

4. ZEMSTA Aleksandra Fredry, reż. Paweł Paszta

Duża scena

Premiera 27.03.2021

Premiera przeniesiona z listopada 2020. „Zemsta” Fredry może jawić się dziś jako komedia o Polakach w obliczu zarówno małych codziennych sporów jak i Historii. Jest to też znakomicie napisana komedia z charakterystycznymi rolami. Choreografia Natalii Iwaniec, muzyka Tomasza Opałki, a scenografia i kostiumy Eweliny Brudnickiej – to znany już z ostatnich realizacji w Toruniu zespół realizatorów.

 

5. BIESY Fiodora Dostojewskiego, reż. Damian Josef Neć

Duża scena

Premiera kwiecień-maj 2021

Młody reżyser Damian Josef Neć, który debiutował w Toruniu spektaklem „Aktorzy prowincjonalni”, zrealizuje swoje drugie przedstawienie z naszym zespołem. W adaptacji Dostojewskiego aktorzy Teatru Horzycy wcielą się w krwiste charaktery ciemnych i jasnych stron ludzkiej osobowości.

 

6. TRAMWAJ ZWANY POŻĄDANIEM Tennessee Williamsa, reż. Dorota Androsz

Scena na zapleczu

Premiera w czerwcu 2021

Laureatka Nagrody Dyrekcji 5. Festiwalu Debiutantów Pierwszy Kontakt (2019) za spektakl „Koniec miłości” wyreżyseruje w Toruniu dramat amerykański zaliczany dziś do klasyki sztuk psychologicznych i jest jednym z najczęściej wystawianych na świecie. Trudne relacje rodzinne, niezrealizowane marzenia, milczenie i trwanie w zawieszeniu – to główne wątki historii bohaterów dramatu.

 

7. TESTAMENT MARII Colma Toibina w przekładzie Jerzego Kozłowskiego, reż. Piotr Kurzawa

Scena Propozycji Aktorskich

Propozycja monodramu Agnieszki Wawrzkiewicz o Marii, matce Jezusa, jako kobiecie cierpiącej z powodu sławy i niebezpieczeństw, na które naraża się jej syn. Ikona staje się obolałym człowiekiem, ciężar oczekiwań tworzy trudny do uniesienia bagaż. 

 

Wydarzenia wokół repertuaru, projekty:

 

1. Działania online 

Od marca 2020 w związku z sytuacją pandemiczną Teatr prowadzi działania na kanale video Scenoptikon Teatru Horzycy, tworząc tzw. wideo spektakle. Ideą kanału jest wsparcie repertuaru podstawowego (prezentowanego na żywo) przez produkcje artystyczne w „medium online”, a także przez debaty, dyskusje, formy dokumentalne (np. O kulisach pracy przy repertuarze) i działania edukacyjne. Jest to również realna nowa „scena” Teatru, do której stały dostęp mają nasi widzowie. 

W sezonie 2020-21 planowana jest co najmniej jedna większa premiera w sieci.

 

2. Show me the dark side of your moon – premiera online

Eksperymentalny video performance na dwójkę aktorów, łączący aktorstwo, taniec, tekst i elementy wykładu performatywnego. Premiera spektaklu odbędzie się on-line.

Opowieść o kobiecie i mężczyźnie, którzy poszukując „czegoś więcej” w ich relacji i życiu, podejmują ze sobą ryzykowną grę: postanawiają  podzielić się ze sobą swoimi najbardziej sekretnymi i najdziwniejszymi snami. Praca będzie przebiegać z wykorzystaniem technik autorskiej metody pracy z ciałem i budowaniu postaci twórców projektu, Anny Godowskiej i Sławomira Krawczyńskiego. Tekst spektaklu zostanie ukształtowany w trakcie pogłębionej pracy badawczej w czasie prób. Podstawą tej pracy będą zarówno filozoficzne jak i literackie pisma G. Bataille'a (m.in. „Doświadczenie wewnętrzne”, „Erotyzm”, „Łzy erosa”, „Madame Edwarda”) H. Bergsona, F. Nietzschego, jak również teksty aktorów, będące wynikiem pogłębionych improwizacji tematycznych. Wystąpią Joanna Rozkosz i Wojciech Jaworski.

 

3. Teatr bez barier

Osoby słabowidzące, niewidome i głuche zapraszamy na spektakle z audiodeskrypcją i tłumaczeniem na polski język migowy. W październiku zagramy:

„Być jak Thelma i Louise” w reż. Łukasza Zaleskiego – spektakl z audiodeskrypcją i tłumaczeniem na polski język migowy. 3 października, godz. 19.00, Poczekalnia

Spektakl jest prezentowany w ramach 8. Festiwalu Kultury bez Barier. To wielkie święto dostępnej kultury. Ideą Festiwalu jest zniesienie przeszkód uniemożliwiających wielu osobom swobodny dostęp do wydarzeń kulturalnych. Festiwal organizuje Fundacja Kultury bez Barier. 

„Gargantua i Pantagruel” w reż. Jakuba Skrzywanka – spektakl z audiodeskrypcją i tłumaczeniem na polski język migowy. 23 października, godz. 19.00, Scena na Zapleczu

Po spektaklu zapraszamy na spotkanie z twórcami i dyskusję. Na spotkaniu będzie obecny tłumacz Polskiego Języka Migowego.

„Antygona w Nowym Jorku” w reż. Macieja Marczewskiego  – spektakl z audiodeskrypcją. 30 października, godz. 19.00, Scena na Zapleczu

Spektakle „Być jak Thelma i Louise, czyli w stronę Meksyku” i „Antygona w Nowym Jorku” są częścią projektu „Poczuj Teatr – spektakle z audiodeskrypcją i napisami/tłumaczem PJM” dofinansowanego z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Audiodeskrypcja do spektaklu „Gargantua i Pantagruel” powstała dzięki wsparciu Fundacji Kultury bez Barier, która zaprosiła nas do udziału w projekcie „Teatrosfera bez barier”.

 

4. Scena letnia i projekt „Recital w Horzycy”

Wychodząc naprzeciw potrzebie widzów, którzy w sytuacji po-pandemicznej najchętniej deklarują chęć uczestnictwa w koncertach, a dopiero na dalszych miejscach typują kino i teatr , zaproponowaliśmy w sierpniu 2020 cykl recitali z muzyką na żywo, w którym swoje programy wokalno-aktorskie prezentują aktorki i aktorzy Teatru z muzyką na żywo. Planujemy kontynuację cyklu po remoncie dużej sceny na jej proscenium wewnątrz budynku oraz latem 2021 na ustawionej między budynkami teatru scenie plenerowej.

 

5. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt 22-28.05.2021

Festiwal przeniesiony z roku 2020. Hasłem jubileuszowego Międzynarodowego Festiwalu Kontakt będzie robocze „NA GRANICY” – odwołujące się do Torunia jako miasta z tradycjami miasta granicznego, do Festiwalu w swej funkcji inicjatora międzynarodowego dialogu między Wschodem a Zachodem, a także do kondycji współczesnego teatru w Europie (czy doszliśmy do jakiejś granicy, gdzie teatr przestaje być już teatrem?, czy interesuje nas graniczna sytuacja relacji między ludźmi, a może właśnie teatr potrzebny nam dziś w funkcji rozrywki, ucieczki przed problemami codzienności). Korzystając z doświadczeń zebranych w 2018, festiwalowi będzie towarzyszyło LABORATORIUM KONTAKTU – seria wydarzeń włączających inne instytucje kultury w mieście, a także warsztaty międzynarodowe ściągające nowych uczestników i widzów zza granicy specjalnie na festiwal. 

 

6. Program wydarzeń związanych ze stuleciem polskiego teatru w Toruniu. 

Wydarzenia związane z obchodami 100-lecia polskiego teatru w Toruniu częściowo przesunięte zostaną na początek roku 2021. Wśród nich są m.in. działania edukacyjne (wykłady, debaty), inscenizacje (otwarte czytania z publicznością, premiera „Zemsty”), konkursy (konkurs na recenzję), wystawy, wydawnictwa i inne projekty twórcze. W listopadzie 2021 odbędzie się premiera Picturebooka o teatrze autorstwa Iwony Chmielewskiej z tekstem Pawła Kowalskiego (projekt dwuletni współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego). 

W listopadzie 2020 ukaże się także książka z okazji stulecia teatru pt. „Zorganizowany obłęd”, której dwie części (nawiązujące do historii i prezentujące współczesność) napisały Marta Siwicka i Katarzyna Peplinska-Pietrzak. 

We wrześniu też ruszyła nowa wersja strony internetowej teatru.

 

7. Salon Poezji

Kontynuacja projektu czytań poezji z muzyką na żywo z kontynuacją salonów tematycznych (przedstawiających wiersze różnych autorów połączone jednym motywem przewodnim). Od minionego sezonu salony odbywają się na Dużej Scenie ze względu na duże zainteresowanie widowni.

 

8. Loża Kopernika

Na jesieni powstaną kolejne, programy kabaretu Loża Kopernika. Kabaret w międzyczasie przygotował program 8. Online. Zależnie od sytuacji epidemicznej i możliwości finansowych, działalność kabaretu będzie prowadzona online lub na żywo. W ostatnim sezonie kabaret stał się w 100% przestrzenią autorskich tekstów zespołu. Stanowi więc kolejną przestrzeń twórczego rozwoju pracowników artystycznych.

 

„Remont stulecia” w Teatrze im. Wilama Horzycy w Toruniu 

Jesień 2020

 

Teatr im. Wilama Horzycy przystąpił w tym roku do finalizowania prac remontowych, o których sfinansowanie i przeprowadzenie zabiegał od kilku lat. Wirus pokrzyżował nieco plany terminowe, ale mamy nadzieję zagrać w Sylwestra na dużej scenie „Karierę Nikodema Dyzmy”, która miała premierę w czerwcu. Będzie to też okazja, by zaprezentować publiczności widownię i kuluary zabytkowego budynku teatru po remoncie. 

 

Prace obejmują:

 

1. Naprawę i malowanie elewacji zewnętrznych wraz z przeglądem i uzupełnieniem wykończeń blacharskich (gotowa jest reprezentacyjna fasada wschodnia i ściana północna).

2. Renowację i wymianę podłóg widowni parteru, pierwszego i drugiego balkonu.

3. Wymianę foteli na wszystkich poziomach widowni ze zmianą ich rozmieszczenia, by na wszystkich miejscach uzyskać możliwość przyjęcia wygodnej pozycji, z dobrymi warunkami oglądania przedstawień -  zwłaszcza na pierwszym balkonie, gdzie zmiany będą najbardziej odczuwalne i widoczne. Przywracamy widzom w całości drugi balkon, którego nie używaliśmy od kilkudziesięciu lat z powodu zbyt niskich barierek, złej widoczności i skrzypiących krzeseł pochodzących prawdopodobnie jeszcze z lat 40. XX wieku. 

4. W ramach programu termomodernizacji budynku przywracamy teatrowi wentylację, która nie działała od kilkudziesięciu lat. Urządzenia do jej obsługi pochodziły z początku ubiegłego wieku. Stare wentylatory z silnikami z około 1900 roku zastąpi nowoczesna centrala klimatyzacyjna usytuowana na poddaszu, skąd przy wykorzystaniu pierwotnych kanałów wentylacyjnych i nie używanych przewodów kominowych powietrze będzie tłoczone pod podłogi parteru i obu pięter, skąd nowymi otworami wentylacyjnymi trafi w przestrzeń widowni. Prócz tego najważniejszego celu wspomożemy efektywność energetyczną budynku ociepleniem dachu,  ścian zewnętrznych nadscenia i najniższych poziomów posadzek, wymianą szyb na spełniające współczesne normy przenikalności ciepła,  renowacją i uszczelnieniem zewnętrznych drzwi do budynku. Kluczowa będzie tu wymiana oświetlenia scenicznego na energooszczędne wraz z konieczną w takim przypadku zmianą systemu sterowania. Prawie 200 żarówek typu led trafi do wielkiego żyrandola, wymienione zostaną też pozostałe źródła światła na widowni. Zabytkową sznurownię uzupełnią elektryczne sztankiety nad proscenium i w tylnej kieszeni sceny. 

5. W czasie odświeżania po prawie 20 latach teatralnych wnętrz malowanie nie obejmie jedynie ozdobnych, bogato złoconych elementów sztukaterii, które są w dobrym stanie. Na posadzkach pojawi się nowa wykładzina, w oknach nowe zasłony, zmienią się przesłony drzwi na widownię.  Planujemy też wymianę kurtyny. 

 

Koszty zamkną się kwotą ponad 11 milionów złotych. Pieniądze pochodzą z budżetu samorządu województwa kujawsko-pomorskiego i z konta Teatru. Termomodernizacja jest dofinansowana ze środków Unii Europejskiej poprzez Regionalny Program Operacyjny.